CMIO voor uitwisseling van betekenisvolle informatie in de zorg
‘CMIO’s zorgen ervoor dat de ICT beter aansluit op de behoefte vanuit de zorgpraktijk en patiënt, binnen én tussen de zorgorganisaties in de regio.’ Aan het woord is Mariëtte Willems, ad interim CMIO bij Huisartsen Vereniging Midden-Kennemerland (HV-MK) en voorzitter CMIO Netwerk Eerste Lijn.
Dit interview maakt deel uit van een miniserie gesprekken met een CNIO en CMIO’s uit de eerstelijns- en tweedelijnszorg in de regio van Connect4Care: Kennemerland, Amstelland en Meerlanden. Naast Mariëtte Willems, spreken we met Marieke Verlaan en Martijn Bakker, beide CMIO bij Huisartsen Zuid Kennemerland (HZK).
Mariëtte: ‘Rond juni 2021 zijn Marieke, Martijn en ik als CMIO gestart. We zijn er om de huisartsenzorg en ICT zo goed mogelijk te verbinden. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat de applicaties en zorgcommunicatiediensten die we gebruiken, past bij wat wij als huisartsen in de regio willen bereiken. Daarbij gaan we ook met CMIO’s van andere zorgsectoren in gesprek om op het snijvlak van ICT en het zorgproces zo goed mogelijk samen te werken.’
Pleidooi voor CMIO/CNIO bij VVT-instellingen
‘We krijgen dat eigenlijk alleen voor elkaar wanneer de verschillende zorgsectoren binnen onze regio een CMIO of CNIO hebben’, stelt Marieke. Zorgprofessionals die de praktijk kennen, ICT-kennis hebben en weten welke ICT er gebruikt wordt. Huisartsen werken veel samen met wijkverpleegkundigen en specialisten ouderengeneeskunde. En juist bij de VVT-instellingen in de regio missen we nu een schakel. Want het is al vaak genoeg gebeurd dat we als huisartsen iets wilden lanceren wat niet goed paste bij de dagelijkse praktijk van een wijkverpleegkundige of thuiszorgmedewerker en dan strandt het. Andersom geldt dit ook. Dus een CxIO bij de VVT’s zou ons enorm vooruithelpen om de zorg en ICT te verbinden.
‘Vaak weet je van elkaar niet welke systemen je gebruikt en wat die systemen kunnen. Als CxIO’s samen delen hoe we die systemen in ons dagelijks werk gebruiken, vinden we sneller een oplossing voor goede informatie-uitwisseling. Dat komt de zorg ten goede.’
Wat doen jullie als CMIO voor huisartsen in de regio?
Mariëtte: ‘Huisartsenpraktijken zijn kleine zelfstandige bedrijven die vaak zijn aangesloten bij een groter regionaal collectief, zoals een HZK en HV-MK. Op ICT-terrein gebeurt er zoveel, het is onmogelijk om dat als kleine praktijk allemaal goed te organiseren. CMIO’s zijn er om ervoor te zorgen dat praktijken en hun medewerkers hierbij goede ondersteuning krijgen en om samen met hen keuzes te maken voor de ICT-inrichting. In plaats van dat we ons afhankelijk opstellen van wat ICT-leveranciers aanbieden, is juist de vraag vanuit de huisartsen hierbij leidend. Op basis daarvan kiezen we onze ICT-partners. Een belangrijke verschuiving waar we onlangs mee zijn gestart.’
Betere ondersteuning en nazorg ICT-projecten
Martijn vervolgt: ‘Dankzij toegekende VIPP-subsidies loopt er nu een aantal grote ICT-projecten. Bijvoorbeeld het project Huisartsinformatiesysteem (HIS) en het project Integraal Zorg Overzicht (IZO) dat de medische dossiers van de aangesloten zorgverleners – zoals een HIS, elektronisch cliëntendossier (ECD) en persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) –in een integraal overzicht laat zien. In onze regio zijn momenteel 6 HISsen in gebruik. Dat brengen we terug naar maximaal 2. We willen dat de functionaliteiten van het gekozen HIS zo goed mogelijk worden benut en dat de informatie-uitwisseling met onze partners soepel verloopt. Dat gaat makkelijker als je bijvoorbeeld het IZO maar vanuit 1 of 2 systemen hoeft te ontsluiten.’
Marieke: ‘We zijn pas enkele maanden bezig, dus het is allemaal nog vers in ontwikkeling. Daarnaast kijken we hoe we vanuit meer ondersteuning kunnen bieden. Bijvoorbeeld door proactief aan de praktijken te vragen waar we op ICT-terrein kunnen helpen.’ Martijn haakt daarop in: ‘Als we naar 1 HIS gaan, kun je ook zorgen voor betere ondersteuning en nazorg bij dat systeem. Voor huisartsen en ook de praktijkmedewerkers.’
'Er is veel aandacht voor de gegevensuitwisseling maar er ligt nog te weinig focus op hoe je dat makkelijk en gebruikersvriendelijk in een zorgproces toepast.’
CMIO’s dragen bij aan een betere gegevensuitwisseling in de zorg. Is dit ook jullie motivatie geweest om CMIO te worden?
Mariëtte: ‘Ja, maar het gaat ons om meer dan alleen een gegevensuitwisseling. We willen dat de IT goed bij ons zorgproces past. En dat wij goed aan leveranciers overbrengen wat wij nodig hebben, en innovatie in de huisartsenzorg beter neerzetten en benutten. Dan heb je het ook over gebruikersvriendelijkheid, betere informatie-uitwisseling en verandermanagement om mensen mee te krijgen in de continue stroom aan veranderende techniek en ICT-applicaties.’
Marieke: ‘Natuurlijk motiveert het dat je in je dagelijkse werk verbeteringen ervaart waaraan je zelf hebt bijgedragen.’ Mariëtte: ‘Soms zit het in ogenschijnlijk kleine dingen. Sinds kort kunnen we in een bericht naar een patiënt een link toevoegen met betrouwbare informatie over bijvoorbeeld een vastgestelde aandoening. Dat is nu eindelijk mogelijk omdat we dit in het landelijk programma OPEN hebben afgesproken.
Gelukkig kunnen we steeds meer gegevens uitwisselen naar een PGO. Nog beter zou het zijn dat de PGO’s meer met die informatie kunnen doen, zodat de patiënt er echt iets mee kan. Er is veel aandacht voor de gegevensuitwisseling maar er nog te weinig focus op hoe je dat makkelijk en gebruikersvriendelijk in een zorgproces toepast.
Van gegevens- naar informatie-uitwisseling
In een PGO staan veel medische termen, terwijl er al een patiëntvriendelijke vertaling is. Hoe mooi zou het zijn dat het PGO bijvoorbeeld cystitis automatisch vervangt door blaasontsteking en dat de patiënt direct naar thuisarts.nl kan doorklikken met heldere uitleg. Het is belangrijk dat het informatie wordt voor de patiënt, en geldt natuurlijk ook voor zorgverleners. Mooi dat ik als huisarts elke keer de nierfunctie kan zien, maar ik er kan pas wat mee als ik de ontwikkeling van die nierfunctie zie en ook weet welke ziektes de patiënt heeft. Nu schrijf ik er zelf handmatig bij dat de nierfunctie hetzelfde is als twee weken geleden. Maar de computer kan dat ook doen.’
Marieke herkent dat. ‘Zo doen we het allemaal. De computer moet meer voor ons gaan doen. Tegelijkertijd worden leveranciers van informatiesystemen overspoeld met wensen van individuele huisartsen. Goed als we daar met zijn allen lijn in brengen en zeggen: dit hebben we nu nodig.’
'Juist aan die schijnbare simpele, gebruikersvriendelijke verbeteringen bestaat veel behoefte. Als sterk collectief krijg je dat eerder voor elkaar dan als individuele huisarts of praktijkmedewerker.’
Martijn: ‘Je leert er als huisarts mee leven dat bepaalde dingen niet kunnen. In tegenstelling tot veel ziekenhuizen kom je als huisarts ook niet regelmatig bij elkaar om dit soort zaken te bespreken. De leveranciers van HISsen hebben ook wel gesprekken met gebruikers en voeren ook echt wel verbeteringen door, maar voor veel huisartsen komt dat dan als een verrassing. Ik hoop dat we als CMIO de praktijken beter kunnen voorbereiden op veranderingen en het werkproces eromheen.’
Tot slot: hoe kan Connect4Care de CMIO in de regio ondersteunen?
Connect4Care biedt CMIO’s podium
Marieke: ‘Het is goed dat Connect4Care hier aandacht aan besteedt want er is nog veel onwetendheid over de functie en de dagelijkse praktijk van artsen en zorgverleners. Een CMIO of CNIO kan tegen ICT’ers en bestuurders zeggen: dit hebben we nodig om goede zorg te kunnen verlenen. Hoe meer zorgsectoren het nut van deze functies inzien, hoe beter de informatie-uitwisseling tot stand kan komen.’ Martijn sluit af: ‘Het lijkt me goed dat we als CMIO’s samenkomen en elkaar verder helpen door te kijken wat er in de praktijk nodig is. Dat Connect4Care ons een podium biedt, zie ik als waardevol voor onze regio.’
